Erbo-dis-escrolo
Scrophularia nodosa
Scrophulariaceae
Nom en français : Scrofulaire noueuse.
Descripcioun :L'erbo-dis-escrolo douno d'èr à l'erbo-dóu-siège, pamens èi mens forto, sa tijo èi carrado mai sènso alo e pleno (fotò). Ei gaire coumuno au nostre, aleva dins lis Aup marino. Trachis dins li relarg fres.
Usanço :Coume soun noum lou dis, l'erbo-dis-escrolo èro emplegado pèr gari (o pulèu sougna) lis escrolo que soun de boufigo (fotò) que vènon dins lou còu en rapport emé la tuberculòsi que ié disien à l'Age-Mejan, en latin, struma o morbus regius (mau de rèi). A l'Age-Mejan li rèi an lou poudé de gari lis escrofo ("écrouelles" en francés). A forto doso la planto pourrié èstre empouisounanto.
Port : Erbo
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Scrophularia
Famiho : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Bos umide
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Scrophularia nodosa L., 1753
Erbo-di-mousco(-di-fueio-luencho)
Epipactis distans
Orchidaceae
Nom en français : Epipactis à feuilles distantes.
Descripcioun :Aquesto erbo-di-mousco trachis en mountagno subretout dins li pinèdo à pin-gavot. Es uno planto rèdo e drecho que porto de fueio de 30 à 70 mm, espassejado, un pau redouno e subretout dreissado contro la cambo à 30-60°. Lou bout de la labreto (epichile) èi blanc alor qu'avans èi marroun (ipochile). Li tepalo d'en dedins soun pulèu un pau roso. Poudèn apoundre que li poulinìo parton en douliho après quàuqui ouro (mai pas dessuito).
Usanço :Lis erbo-di-mousco podon servi à sougna li plago e à neteja (detergènto).
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Epipactis
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 14 à 16 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pinedo
- Bos caud
- Óuriero de bos
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éuropenco-Sud
Ref. sc. : Epipactis distans Arv.-Touv., 1872
(= Epipactis helleborine subsp. orbicularis (K.Richt.) E.Klein, 1997 )